Hệ thống cân bằng điện tử ESP – “Kẻ nâng đỡ” trên mọi chặng đường
Sự mất cân bằng của xe ô tô trong quá trình vận hành trên đường có thể dẫn đến sự mất kiểm soát xe hoặc tệ hại hơn là lật xe. Vì vậy, hệ thống cân bằng điện tử ra đời nhằm đảm bảo sự cân bằng cho xe hơi và giải quyết vấn đề trên.
1. Hệ thống cân bằng điện tử ESP là gì?
ESP là viết tắt tiếng anh của cụm từ “Electronic Stability Program” (Hệ thống cân bằng điện tử). ESP được tạo ra để đảm bảo sự cân bằng của chiếc xe trong mọi tình huống và tránh khỏi các mối nguy hiểm bằng các cảm biến điện tử giúp các tài xế kiểm soát tay lái được tốt hơn.
2. Vai trò của hệ thống cân bằng điện tử ESP
Vài trò của ESP đúng như tên gọi của nó, hệ thống này ra đời nhằm đảm bảo sự cân bằng và ổn định của chiếc xe trong mọi tình huống giúp giảm thiểu các hiện tượng văng đầu hoặc văng đuôi xe hoặc tệ hại hơn là lật xe. Cụ thể hơn, hệ thống ESP đóng vai trò quan trọng trong việc giúp xe hạn chế bị trượt trên đường trơn, đường sỏi đá. Trong trường hợp lái xe lỡ đánh dư lái đột ngột thì hệ thống ESP cũng có thể can thiệp, tự động chuyển hướng, giúp xe lấy lại cân bằng.
3. Cấu tạo và cách thức hoạt động của ESP
Hệ thống ESP ra đời sau và được phát triển dựa trên cơ sở của ABS và EBD. Bên cạnh việc sử dụng các thành phần của hai hệ thống nói trên, ESP còn có khả năng can thiệp vào bướm ga và hộp số để tăng hoặc giảm công suất động cơ. Ngoài các bộ phận đã có sẵn như bộ xử lý trung tâm ECU, cảm biến tốc độ xe hay cảm biến tốc độ trên mỗi bánh xe, hệ thống ESP còn có thêm các bộ phận sau:
- Cảm biến bướm ga: Nhận diện vị trí bướm ga để can thiệp vào việc đóng hoặc mở.
- Cảm biến áp lực phanh: Can thiệp vào hệ thống dầu để tăng hoặc giảm áp lực.
- Cảm biến góc lái: Đo góc đánh tay lái và so sánh với hướng di chuyển của xe.
- Cảm biến chân ga: Trong trường hợp tài xế đạp quá ga so với góc lái, hệ thống ESP sẽ can thiệp để xe được cân bằng.
- Cảm biến gia tốc và tỷ lệ lệch ngang thân xe: Trong trường hợp tài xế vào cua quá nhanh hoặc đánh lái đột ngột khiến cho xe mất kiểm soát thì cảm biến gia tốc ngang có trách nhiệm chuyển thông tin này về cho ECU xử lý.
Trước khi được ra khỏi nhà máy sản xuất, các kỹ sư của hãng xe sẽ cài đặt mặc định các thông số về độ trượt ngang, tốc độ xe, góc đánh vô lăng, áp lực phanh và công suất máy nạp vào cho ECU. Tín hiệu từ các cảm biến được gửi về một cách liên tục và ECU sẽ tiến hành phân tích một cách nhanh chóng, nếu tín hiệu gửi về cho thấy các thông số vượt quá ngưỡng được cài đặt thì hệ thống ESP ngay lập tức được kích hoạt và can thiệp vào hoạt động của bướm ga, công suất máy, hoặc áp lực phanh để đưa chiếc xe về trạng thái ổn định.
4. Các tên gọi khác của ESP
Hệ thống cân bằng điện tử được sử dụng bởi nhiều hãng xe hơi và mỗi hãng đều có một tên gọi đặc trưng riêng. ESP là tên gọi mà Audi, Mercedes Benz… sử dụng. ESC ( Electronic Stability Control ) là tên mà Honda đặt cho hệ thống của họ. Toyota và Lexus đặt tên cho hệ thống cân bằng điện tử là VSC ( Vehicle Stability Control ) …